Waarom ik leerde zwijgen — en nu kies voor mezelf
Ik ben nooit van de feestjes geweest. Nooit van de dansvloer of de drankjes. Niet omdat ik er iets op tegen had, maar omdat het me gewoon nooit trok. Alcohol heb ik eigenlijk nooit gedronken — niet op feestjes, niet daarbuiten. Maar wat ik wél deed, was zwijgen. Over hoe ik me voelde. Over wat dingen met me deden. Omdat er geen ruimte voor leek te zijn. En als die ruimte er al was, dan voelde het vaak ongemakkelijk. Mensen wisten zich geen houding te geven — of, erger nog, noemden me een leugenaar. Omdat wat ik vanbinnen voelde, niet te rijmen viel met hoe ik eruitzag. Alsof zichtbaar lijden de enige échte pijn legitimeerde.
En ja, dat deed wat met me. Zeker als het kwam van mensen die ik als vriendin zag. Vriendinnen die, eerlijk gezegd, vooral op papier vriendinnen waren. Ze zeiden dat ik altijd bij ze terechtkon, maar zodra ik iets deelde dat niet in hun straatje paste — over mijn somberheid, mijn worstelingen — werd het tegen me gebruikt. Of werd ik simpelweg niet geloofd. "Je stelt je aan." "Je bent te gevoelig." "Dat heb ik echt nóóit aan jou gemerkt." Met elke opmerking kroop ik iets verder terug in mezelf. Ik werd stiller. Voorzichtiger. En uiteindelijk ook eenzamer. Want wat heb je aan vriendschap als je je ware zelf moet verstoppen?
Daarom raakt het thema zelfacceptatie me zo diep. Het is niet zomaar een hol begrip uit de zelfhulpboeken, maar een existentiële noodzaak geworden. Als je jarenlang jezelf hebt afgewezen, je stem hebt ingeslikt, je gevoelens hebt verdraaid om maar niet te botsen met de buitenwereld, dan is jezelf accepteren geen luxe. Het is overleven. Het is thuiskomen. Het is het eerste zaadje van heling.
Want als wat je deelt steeds verdraaid of tegen je gebruikt wordt, leer je vanzelf maskers aan. Niet om jezelf te verbergen, maar om anderen gerust te stellen. Om niet tot last te zijn. Om te voorkomen dat je opnieuw als 'leugenaar' wordt weggezet. En ironisch genoeg zijn het vaak diezelfde mensen die zich later verontwaardigd afvragen waarom je nooit vertelt hoe het écht met je gaat. Waarom je een masker draagt. Zonder zich te realiseren dat je dat masker ooit voor hen opzette. Uit liefde. Uit zelfbescherming. En uiteindelijk: uit pure noodzaak.
Zelfacceptatie voelt voor mij als een passieve kracht — een zachte ja tegen alles wat ik ben. Een besluit om mezelf niet langer te bevechten. Geen gevecht meer met mijn energiehuishouding, mijn emoties, mijn tempo, mijn lijf. Pas toen ik mezelf durfde te accepteren zoals ik was — en ben — ontstond er ruimte voor iets nieuws: zelfliefde.
Zelfliefde is wat ik actief voor mezelf doe. Hoe ik mezelf verzorg, mezelf toespreek, mijn grenzen bewaak. Het zijn de keuzes die ik maak — zoals niet meer meegaan naar feestjes waar ik me leeg voel, of niet meer in gesprek blijven met mensen die me emotioneel onderuithalen. Het zijn mini-acties die schreeuwen: "Ik ben het waard."
Zelfrespect is daar weer een verdieping op. Het is hoe ik mezelf zie in relatie tot de wereld. Het is stoppen met mezelf kleiner maken, sorry zeggen voor mijn bestaan of mijn waarheid inslikken. Het is zeggen: tot hier en niet verder. En dat heb ik geleerd door pijnlijke lessen. Door afscheid te nemen van vriendschappen waarin ik mezelf verloor. Door niet langer loyaal te blijven aan mensen die me klein hielden — ook al was ik als de dood om alleen over te blijven.
En dan zijn er de overtuigingen. De diepgewortelde scripts die jarenlang mijn gedrag aanstuurden. "Je bent te veel." "Je moet je aanpassen." "Als je jezelf laat zien, raak je alles kwijt." Die overtuigingen bepaalden hoe ik sprak, hoe ik me kleedde, waar ik ja tegen zei. Tot ik besloot dat het genoeg was. Tot ik koos voor nieuwe overtuigingen: "Ik mag bestaan." "Ik ben goed zoals ik ben." "Ik verdien liefde, ook als ik niets geef."
Die nieuwe overtuigingen veranderden mijn gedrag. Ik zei vaker nee. Ik sprak mezelf vaker uit. En langzaam maar zeker bouwde ik een leven waarin ik me niet langer hoefde te verstoppen. Maar dat ging niet zonder slag of stoot. Elke keer dat ik mijn grens aangaf en dat tot conflict leidde, twijfelde ik: doe ik het wel goed? Ben ik nu degene die moeilijk doet? Ik heb moeten leren dat conflict niet automatisch betekent dat ik moet ingeven. Dat het oké is als mijn omgeving het niet eens is met mijn grens. Je hoeft het er niet mee eens te zijn om hem te accepteren. 😉
Reflectievraag: Wat zou jij vandaag anders doen als je jezelf volledig zou accepteren, liefhebben en respecteren?
Praktische tip: Maak een lijstje met drie situaties waarin je recent je eigen grens overging. Wat had je nodig gehad om wél voor jezelf te kiezen? Welke overtuiging zat je in de weg?
Uitnodiging: Wil je hier dieper mee aan de slag? In mijn webinar over zelfacceptatie neem ik je stap voor stap mee in hoe je van afwijzing naar echte verbinding met jezelf komt. Meld je aan via de link in mijn bio of op mijn website.
Wees zacht. Wees eerlijk. En bovenal: wees trouw aan wie jij bent.