Neurotransmitters
Neurotransmitters zijn de chemische boodschappers van je hersenen, de postbodes die zorgen dat signalen netjes van het ene naar het andere breinplekje worden verstuurd. Ze spelen een rol in alles: van hoe je je voelt tot hoe je beweegt en denkt. Sommige neurotransmitters, zoals serotonine en dopamine, zijn direct verbonden met je stemming en geluksgevoel. Als die postbodes even te weinig werk afleveren, kan je je neerslachtig of energieloos voelen.
Neem het verhaal van Sophie. Ze voelt zich de laatste tijd lusteloos en heeft nergens zin in. Ze merkt dat zelfs haar gebruikelijke chocoladereep haar niet meer dezelfde 'oppepper' geeft. Wat Sophie niet weet, is dat haar neurotransmitters, zoals serotonine en dopamine, op een laag pitje staan. Ze heeft een tekort aan die postbodes die haar normaal dat blije, energieke gevoel bezorgen. Gelukkig kan ze met een paar bewuste veranderingen – zoals meer bewegen, gezonder eten en wat daglicht opzoeken – die neurotransmitters weer een boost geven en zich stap voor stap beter voelen.
Hier zijn enkele van de belangrijkste neurotransmitters die invloed hebben op hoe we ons gedragen en voelen:
- Serotonine
De feel-good neurotransmitter. Het regelt je stemming, slaap en eetlust. Te weinig serotonine kan bijdragen aan depressieve gevoelens, angst en slaapproblemen. - Dopamine
De beloningsneurotransmitter. Het speelt een grote rol in motivatie, beloning en plezier. Te weinig dopamine kan zorgen voor verminderde motivatie en een algemeen gevoel van 'meh'. Een overschot aan dopamine kan leiden tot impulsief gedrag. - Noradrenaline (norepinefrine)
Deze neurotransmitter is verantwoordelijk voor de vecht-of-vluchtreactie. Het helpt je alert te blijven in stressvolle situaties. Te veel noradrenaline kan leiden tot angst of overmatige stress, terwijl te weinig kan zorgen voor concentratieproblemen en depressieve gevoelens. - GABA (gamma-aminoboterzuur)
De kalmerende neurotransmitter. GABA helpt je te ontspannen en stress te verminderen. Een tekort aan GABA wordt in verband gebracht met angststoornissen en slapeloosheid. - Glutamaat
De opwindende neurotransmitter. Glutamaat stimuleert hersencellen en is betrokken bij leren en geheugen. Een teveel aan glutamaat kan echter leiden tot schade aan zenuwcellen en wordt in verband gebracht met neurodegeneratieve ziekten zoals Alzheimer. - Acetylcholine
Deze neurotransmitter speelt een cruciale rol bij het aansturen van spieren en is ook betrokken bij aandacht, leren en geheugen. Een tekort aan acetylcholine wordt vaak gezien bij aandoeningen zoals Alzheimer. - Endorfine
De natuurlijke pijnstiller van je lichaam. Endorfines worden vrijgegeven tijdens beweging, lachen of andere prettige activiteiten. Ze verminderen pijn en geven je een gevoel van euforie.
Zoals je ziet, werkt ons brein met een complex netwerk van neurotransmitters die ons gedrag, onze emoties en zelfs hoe we bewegen, sturen. Door goed voor jezelf te zorgen – denk aan beweging, voeding en ontspanning – kun je ervoor zorgen dat deze postbodes optimaal hun werk blijven doen!