Van depressie naar herstel: Hoe persoonlijk leiderschap je kan helpen

Stel je voor: mij als een 28-jarige junior HR adviseur, starend uit het raam van mijn kantoor. Ooit bruiste ik van energie, maar nu voel ik me leeg en uitgeput. Waar ik voorheen leuke dingen deed naast mijn werk, was er nu alleen slapen en werk. Ik leed aan een depressie, net als miljoenen anderen wereldwijd.

Laten we eens één van mijn reizen naar herstel volgen. De reis waarin ik ontdekte hoe belangrijk persoonlijk leiderschap en professionele hulp kunnen bijdragen aan het overwinnen van depressie.

Heb je haast en kan je niet het hele artikel lezen? Geen probleem, scroll gewoon zoals je gewend bent naar de “Conclusie”.

Wat is een depressie en hoe herken je het?

Mijn verhaal:

Ik dacht eerst dat ik gewoon een dipje had, ik ontkende in alle toonaarden dat het slecht met me ging. Maar ondertussen kon ik de helft van mijn kleding al niet meer aan, omdat ik de nodige kilo’s eraan gegeten had. Pas toen ik maandenlang, moeite had om op te staan, ’s morgen huilde omdat ik wakker werd en ’s avonds omdat ik anders niet in slaap viel, geen plezier meer had in mijn hobby's en constant piekerde, wist ik dat er meer aan de hand was.

---

Depressie is meer dan alleen een tijdelijke dip in je stemming. Het is een complexe aandoening die je gedachten, gevoelens en dagelijks functioneren beïnvloedt. Ik vergelijk het vaak met een “onzichtbare ziekte”, het is lang niet altijd aan de buitenkant te zien en de impact ervan wordt nogal eens (grof) onderschat.

Als je kijkt naar de psychologische literatuur over depressies, komt men vaak tot de volgende symptomen:

1. Aanhoudende gevoelens van somberheid of hopeloosheid
2. Verlies van interesse in activiteiten die je eerder leuk vond
3. Veranderingen in slaap- en eetpatronen
4. Moeite met concentreren en beslissingen nemen
5. Fysieke klachten zonder duidelijke oorzaak.

Depressie ziet er lang niet bij iedereen hetzelfde uit. Zo zijn er mensen die nog gewoon energiek en vrolijk lijken voor hun omgeving, terwijl ze zich depressief voelen. Zelf deed ik dit deels uit schaamte voor het depressief voelen, er heerst toch nog steeds een stigma op depressies. Maar ook omdat ik niet wilde dat mijn omgeving zich zorgen ging maken om mij. In deze periodes ging ik nog steeds gewoon naar school / mijn werk en deed wat er moest gebeuren. Het moment waarop ik thuis kwam, toonde een compleet ander beeld. Als ik geluk had belande ik op de bank met de tv aan en daar bleef het bij. Had ik pech, dan kroop ik al vrij vroeg in het donker mijn bed in om vervolgens de ochtend erna, nog steeds uitgeput wakker te worden. Tja, de ironie!

Professionele hulp zoeken bij depressie

Mijn keerpunt? Het moment dat ik diep in de nacht, met het mes op mijn polsen in de keuken stond en mijn kat maar achtjes om mijn benen bleef draaien.

Tot dat moment, bleef ik maar ontkennen dat het niet goed met me ging. Ik ging er vanuit dat wat er speelde, ik het zelf wel kon oplossen. Maar dat moment, terwijl mijn kat maar achtjes om mijn benen bleef draaien en de andere kat naar me bleef miauwen, liet me als het ware wakker schrikken uit de nachtmerrie. De ochtend erna belde ik met de huisarts voor een afspraak.

---

Als je vermoedt dat je last hebt van depressie, is het cruciaal om professionele hulp te zoeken. Een arts of psycholoog kan een diagnose stellen en een behandelplan opstellen. Behandelopties kunnen onder meer bestaan uit:

1. Psychotherapie, zoals cognitieve gedragstherapie (CGT)
2. Medicatie, zoals antidepressiva
3. Combinatie van therapie en medicatie
4. Coaching gericht op leefstijlaanpassingen.

Waarom om hulp vragen lang niet altijd een optie is

Even een kleine side note die me toch echt even van het hart moet…

Nu weet ik, het lijkt zo makkelijk om te zeggen dat we allemaal wel weten wanneer we om hulp moeten vragen. Ervaring leert me toch dat de werkelijkheid soms zo compleet anders is. Ik weet dat ik in het verleden meermaals probeerde om om hulp te vragen. Ja, probeerde! Want uitspreken dat het niet goed met me ging, dat ik eigenlijk onderweg was naar of eigenlijk al depressief was, daar zat een enorme drempel voor mij. Waarom? Omdat het betekent dat ik zelf ook moet erkennen dat het “weer” zover was. Dat ik, ondanks alle goede bedoelingen, alle mooie dingen in mijn leven, toch opnieuw op een punt stond dat ik me afvroeg waarom ik eigenlijk nog leefde.

Naar jezelf ontkennen dat je je zo voelt, maakt het erg lastig om dan op de juiste wijze, aan de juiste mensen en om de juiste hulp te vragen. Mijn oplossing (nou ja, door mijn broer geïnspireerde oplossing!)? Ik heb met een paar mensen om me heen een “codewoord” afgesproken. Wanneer ik hen dat codewoord stuur, dan weten ze dat ik hun hulp nodig heb, zonder dat ik al gelijk uitleg hoef te geven over het type hulp wat ik nodig heb. Vaak ontdekken we dan samen welke hulp ik op dat moment nodig heb.

Het klinkt misschien raar, maar ikzelf ervaarde met regelmaat dat mijn brein echt compleet anders werkt wanneer ik depressief ben. Waar ik normaal gesproken vrij logisch kan nadenken, volgt mijn depressieve brein compleet een eigen logica. En die eigen logica is helaas lang niet altijd even waarheidsgetrouw of realistisch 😉. Maar dat is meer iets voor een ander blog 😉.

Heb je zelf geen ervaring met je depressief voelen, maar heb je wel dierbaren die je hiermee ziet stoeien? Doe ze dan een plezier door ze geen verwijt te maken wanneer ze je niet om hulp vragen. Reik juist naar hen uit en maak bespreekbaar wat je ziet en ervaart bij ze. Laat ze weten dat je er voor hen wilt zijn en check (regelmatig) even bij ze in.

Persoonlijk leiderschap, zelfkennis en zelfreflectie als tools tegen depressie

Mijn ontdekking:

Tijdens mijn therapie leerde ik dat ik zelf ook een actieve rol kon spelen in mijn herstel. Dat was echt een openbaring en een harde klap in mijn gezicht. Ik begon mezelf beter te begrijpen en leerde keuzes te maken die goed voor me waren. Ik begon zelfs met mijn bullet journal en verschillende habit trackers. Daarin schreef ik niet alleen over mijn gevoelens, maar ook over mijn gedachtepatronen. Zo ontdekte ik welke situaties me stress gaven en welke me juist energie gaven.

---

Persoonlijk leiderschap, zelfkennis en zelfreflectie kan een krachtig instrument zijn in de strijd tegen depressie. Het gaat om het nemen van verantwoordelijkheid voor je eigen leven en welzijn.

Voor mij zijn er echt pas deuren opengegaan toen ik beter werd in het eerlijk met en naar mezelf zijn. Dat was namelijk ook het moment waarop ik namelijk mezelf oprecht kon gaan aansturen. Ik kon herkennen wanneer ik overprikkeld raakte en daar vervolgens actie op ondernemen. Ik kon herkennen wanneer ik me absurde zorgen ging maken en daar actie op ondernemen. Doordat ik mijn eigen signalen ben gaan herkennen voor de verschillende fasen die mijn stemmingen kennen, kon ik veel gerichter aan de slag met dat wat ik op dat moment nodig had. Het mezelf beter kunnen aanvoelen, leidde ertoe dat ik mezelf beter kon gaan aansturen. Het mezelf beter kunnen aansturen, leidde er uiteindelijk toe dat ik me over het geheel genomen, steeds beter ben gaan voelen. En het me over het geheel genomen steeds beter gaan voelen, leidde er uiteindelijk toe, dat ik steeds minder last had van mijn depressieve klachten en periodes.

De weg naar geluk: praktische tips

Elke dag schrijf ik kort op wat ik van die dag wil onthouden, vaak is het een combinatie van lessen, inzichten en dingen waar ik dankbaar voor ben. Daarnaast ben ik erop gaan toezien, dat ik elke dag even naar buiten ga, al is het maar voor een half uurtje wandelen. Het klinkt simpel, maar het maakt echt een verschil.

---

En geloof me, ik heb me er jaren tegen verzet, ik geloofde er niet in dat zulke simpele tools een grote impact zouden hebben op hoe ik me voelde. Gelukkig is er een moment geweest in mijn leven waarop ik me zo wanhopig heb gevoeld, dat ik zelfs die meest simpele tools een kans heb gegeven. De psychologen zijn niet voor niets gek op deze simpele tools, ze werken echt.

En, als ik heel eerlijk ben, was mijn verzet niet zozeer tegen de simpliciteit van de tools, maar meer de energie die nodig was om het te starten. Energie, die vaak wanneer ik me depressief voelde, ver te zoeken was. Waar ik dan normaal gesproken nog kon terugvallen op discipline, was dat in mijn depressieve periodes al verbruikt met het opstaan en naar school / mijn werk gaan. Sterker nog, eigenlijk stond ik gewoon vet in de min voor wat betreft energie en discipline, dus hoe kon ik dan in hemelsnaam deze simpele tools dan ook nog toepassen?

Doordat ik me eigenlijk ben gaan focussen op de gedachte achter de activiteit, kreeg ik gaandeweg meer energie en discipline en kon ik uiteindelijk ook de activiteit daadwerkelijk gaan uitvoeren. Oftewel, ik focuste me op het gevoel van dankbaarheid, iets waar mijn katten vaak een grote rol spelen 😉. Ik schreef het dan niet zozeer ergens op, maar de vijf minuten voordat ik in slaap viel, dacht ik met heel veel dankbaarheid en liefde aan mijn monsters. Iets wat vervolgens niet alleen hielp om me even beter te laten voelen, het hielp ook nog eens bij beter slapen en met een leukere stemming wakker worden!

Je kent ze vast wel al, maar de volgende gewoontes kan je het beste dagelijks toepassen voor meer geluk:

1. Praktiseer dankbaarheid: Houd een dankbaarheidsdagboek bij
2. Beweeg regelmatig: Lichaamsbeweging stimuleert de aanmaak van endorfinen
3. Zoek verbinding met anderen: Sociale steun is cruciaal voor mentaal welzijn
4. Mindfulness en meditatie: Deze praktijken kunnen helpen om je gedachten te kalmeren.

Conclusie: Integratie van hulp, leiderschap en geluk

Ik zeg niet dat alles perfect is, sterker nog je hoort me eerder zeggen dat verdriet en pijn net zo goed bij het leven horen als geluk en liefde. De afgelopen jaren heb ik geleerd dat ik invloed heb op mijn eigen geluk. Depressie is een deel van mijn verhaal, maar het definieert me niet meer.

Waarom ik je dit vertel? Omdat ik je wil laten weten, dat het overwinnen van depressies mogelijk is, maar dat het ook een proces is wat tijd en moeite kost. Dat je door de juiste professionele hulp te combineren met bijvoorbeeld persoonlijk leiderschap, je een solide basis kunt leggen voor herstel en groei. En dat het okay is om om hulp te vragen en dat acceptatie van je gevoelens een belangrijke stap is in het genezingsproces.